Sarıbekir: "Ağbal'ın 2021 Sonu Enflasyon Hedefini Olumlu Karşılıyorum"
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Sarıbekir, BloombergHT TV'de İş Dünyası programına Zoom üzerinden konuk oldu. Programda mevcut ekonomik duruma yönelik soruları yanıtlayan Silivrili işadamı, Türkiye Ambalaj Sanayinin 2020 yılını değerlendirip, 2021 yılı öngörülerini paylaştı. Zeki Sarıbekir, Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın enflasyon tahminlerine ilişkin de açıklamalarda bulundu.
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Sarıbekir, BloombergHT TV’de İş Dünyası programına Zoom üzerinden katıldı. Silivri işadamı programda kendisine yöneltilen soruları cevaplandırırken; bir yandan da ekonomik durum üzerinden sektörün durumunu değerlendirdi ve 2021 yılı öngörülerini aktardı.
Söyleşi aynen şu şekilde gerçekleşti:
“GEREKLİ REFORMLAR YAPILIRSA HEDEFE ULAŞILIR”
SORU: Geçtiğimiz günlerde Türkiye Odalar Borsalar Birliği, TÜSİAD, MÜSİAD ve TESK önderliğinde 4 İş dünyasının çatı örgütü ortak bir bildiri yayınladılar. Ortak bildirgede öne çıkan başlık fiyat istikrarı vurgusuydu. Ve yatırım ortamını iyileştirme adına enflasyon ve öngörülebilirlik vurgusu yer alıyordu. Bugün Merkez Bankası enflasyon raporunda konuşan Merkez Bankası Başkanı Sayın Naci Ağbal, bu yıl sonunda enflasyonun tahminini %9.4, 2022 sonunda 7,3 itibarıyla da %5 olarak tahmin ettiklerini duyurdu. Önümüzdeki günlerde de STK'ları ziyaret ederek fiyat istikrarı konusunda görüşeceklerini dile getirdi. Öncelikle şunu sormak istiyorum; 4 iş dünyası çatı örgütünün açıklamasını nasıl değerlendiriyorsunuz, diğer yanda fiyat istikrarı ve enflasyonun yatırımlar üzerindeki etkisini siz nasıl yorumluyorsunuz?
Zeki SARIBEKİR: Çatı örgütlerinin açıkladığı rakamlar ve Sayın Naci Ağbal’ın ifade ettiği %9.4 enflasyon hedefini öncelikle olumlu karşıladığımı ifade etmek istiyorum. Gerekli reformalar yapıldıktan sonra bu hedeflere ulaşılacağına inanıyoruz.
“PLASTİK, METAL VE KAĞIT GİBİ HAMMADELERİN FİYATLARINDA ARTIŞ VAR”
Ama şu anda başka sıkıntılar da var. Mesela, bizim ambalaj sektöründe kullanılan plastik, metal ve kağıt gibi hammaddelerin dünya genelindeki fiyatlandırmalarında bir artış söz konusudur. Bu artış sadece bizim hammadde fiyatların da değil petrol fiyatlarında da gözlemlenmektedir. Ayçiçek yağı fiyatları da aynı şekilde... Onun için biz önümüzdeki dönemde özellikle 2021 yılının ilk 6 ayında fiyat istikrarının sağlanması biraz zor olacağını ama daha sonra bunun oturacağını ve inşallah %9.4 hedefine ulaşılabileceğini inanıyoruz.
“ARZ-TALEP DENGESİ BOZULDU”
Şunu da ifade etmeliyim ki, dünyadaki arz talep dengesi bozuldu. Özellikle pandemi sürecinde aşının bulunmasından sonra talebin hızla artmasından dolayı arzın yetersiz kalması bu hammadde fiyatlarını birazcık yukarıya çıkarttı. Bu enflasyon savaşımızda birazcık bizi sekteye uğratacaktır.
“BU YILI 4.8 MİLYAR DOLAR İHRACATLA KAPATTIK”
SORU: Peki ambalaj sektörüne dönecek olursak fiyatlara ve maliyetlere yansıyan kur nedeniyle ithal girdi oranı şu anda ne durumda? Ambalaj sanayisindeki tablo neye işaret ediyor?
Zeki SARIBEKİR: Ambalaj Sanayicileri olarak bu yılı 4.8 milyar dolar ihracatla kapattık. 2019'da bu rakam 4.7 idi. Yaptığımız hesaplara göre göre bu sene bizim için geçti. Pandemi ambalajın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi. Bizde çevre ülkelere özellikle Avrupa ihracatlarımızı arttırdık. Önümüzdeki yılda bu rakamın 5 milyar doları geçeceğine inanıyoruz.
“ÜLKEMİZİN DAHA FAZLA HAMMADDE TESİSİNE İHTİYACI VAR”
Ambalaj sektörü hammadde olarak dışa bağımlı bir sektördür. Türkiye, ihracatının yaklaşık %60’ı plastik ambalajlarda sağlanıyor. Duruma böyle baktığımız zamanda ülkemizin plastik hammadde ihtiyacını bir tek Tekkim sağlıyor. O da ancak %13’ünü karşılayabiliyor. Hep söylüyoruz, ülkemize 7 tane Tekkim lazım. Gerçi şimdi büyük bir tesis yapılıyor ama bu tip büyük hammadde yatırımları planlanmasından bitimine kadar yaklaşık 3-4 yıl sürüyor. Onunda başlayıp bitmesi biraz vakit alacak. Ancak o yapılsa bile 3-4 taneye daha hammadde tesisine ihtiyaç var. Yani bu tesislerin desteklemesi lazım. Hammaddemiz bol olursa fiyat istikrarını da rahat sağlarız. İhracatımızda daha çok artar. Tüketici de bundan faydalanır.
“REFORM PAKETİNİ SABIRSIZLIKLA BEKLİYORUZ”
SORU: Peki diğer yandan yatırım ortamının iyileşmesi açısından enflasyon başlı başına ve fiyat istikrarı, öngörülebilirlik pekte etken olmasa gerek. Nelere farklı düzenlemelere ihtiyaç olduğunu düşünüyorsunuz? Özellikle, şunu sormak istiyorum; Şubat ayı itibariyle reform paketi açıklanacak. İş yapma kolaylığının sağlanacağı bazı kararların çıkması bekleniyor. Bu doğrultuda sizce neler olmalıdır?
Zeki SARIBEKİR: Reform paketini sabırsızlıkla bekliyoruz. Çok iyi olacağına inanıyoruz. Önümüzdeki dönemde Türkiye'nin önü açık. Bu pandemi sonrasında çok büyük fırsatlar var. Sanayicimizin rahat bir şekilde, hammaddeye ve kredilere ulaşımı çok önemli bunlarda yapılacak her türlü iyileştirme sanayicinin önünü açacaktır. Şu anda önümüzdeki dönemde faizler çok büyük yatırımlar için inerse, hammadde yatırımları hızlandırılıp istihdama ve ihracata dönük yatırımlar yapıldığı takdirde pandemi sonrasındaki dünyanın genişlemesinden çok büyük bir pay alacağımıza inanıyorum. Tabi ülkemizin de hiç durmadan serbest ticaret anlaşmaları yapması lazım. En son çok iyi oldu İngiltere Avrupa topluluğundan ayrıldıktan sonra kendileriyle ilk serbest ticaret anlaşmalarını imzalayan ülkelerden biri olduk. Ama uzak doğuda, Amerika’da dünya yeniden şekilleniyor. Hiç durmadan bu anlaşmalara devam edilmesi gerekiyor. O zaman bütün sanayimiz tabi daha çok ihracat yapacaktır.
“TEDARİK ZİNCİRİNİN AKSATMAMA NOKTASINDA AMBALAJ SEKTÖRÜ ÜZERİNE DÜŞENİ YAPTI”
SORU: Şunu da öğrenmek istiyorum; pandemiden pozitif etkilenen sektörlerden bir tanesi de ambalaj oldu. Çünkü, her şey ambalajın içerisine girdi. Daha çok ambalajlı ürünlere olan talepte arttı. Dolayısıyla bu yılı siz nasıl görünüyorsunuz? Şu anda faaliyette olan mevcut işletmeler yüzde kaç kapasite ile çalışıyor? İç talep ve diğer yanda ihracatta gelirler açısından bu yılki hedefiniz nedir?
Zeki SARIBEKİR: Doğru pandemi ambalajın ne kadar olduğunu herkese bir daha gösterdi. Biz tedarik zincirini hiç aksatmadık. Sayın Cumhurbaşkanımız da Mart ayında bu pandemi süreci başladığında tedarik zincirini aksatmayacağız demişti. Bu konuda ambalaj sektörü üzerine düşen görevi yaptı. Gıda, temizlik ve ilaç ürünleri ambalaj sanayisi sayesinde tüketiciye ulaştırılabildi. Bakın dünyada gördük televizyonlarda birçok ülkede raflarda ürün bulunamamıştı. Ama ambalaj sayesinde Türkiye'de her ürünü raflarda bulabildik. Son tüketim tarihi belli olan ambalajlar çok iyi gitti ama bunun birde catering kısmı var. Oteller özellikle biliyorsunuz 50 milyon turist geliyordu Türkiye’ye bunlarda büyük azalma oldu. Restoranlar ve oteller kapandı. Bu koreka tarafından ambalaj üreten firmaların işleri iyi değildi. Yani her sektörde iyi durumda olanlar ve olmayanlar vardı. Bizde bunu fazlasıyla hissettik.
“AVRUPA’YA OLAN İHRACATIMIZI ARTIRMAK EN BÜYÜK HEDEFİMİZ”
Önümüzdeki dönemde Avrupa’nın hemen yanı başındayız. Avrupa’nın hala ambalaj ihtiyacının %10’nunu karşılayabiliyoruz. En büyük hedefimiz Avrupa’ya olan ihracatımızı arttırmaktır. Bunun dışında Afrika gelişen bir pazar, onun dışında Amerika Çin ile yaşadığı sıkıntılardan dolayı bizim için bir fırsat oraya daha fazla ihracat yapabiliriz. Birde Türkiye'deki müşterilerimiz onların da daha fazla ürünü ihracat yapması için buradayız.
“AMBALAJ TÜKETİMİNDE TÜRKİYE BİRKAÇ YIL İÇERİSİNDE AVRUPA SEVİYELERİNE GELECEKTİR”
SORU: Peki diğer yandan kişi başı tüketimde ne kadarlık bir artış oldu?
Zeki SARIBEKİR: Türkiye’de kişi başına 380 dolar ambalaj tüketimi var. Tabii baktığımız zaman bu Avrupa'da 380-400 dolarlarda Amerika'da 450 dolarların üzerinde, Japonya'da da 600 dolara yakın bir tüketimi var. Türkiye’de de biz birkaç yıl içerisinde Avrupa seviyelerine geleceğine inanıyoruz bu kişi başı ambalaj tüketiminin. Bunu tabi etkileyen neler var? Marketlerin genişlemesi, geleneksel pazarlarda satılan ürünler bu marketlere gittiği zaman daha küçük ambalajlar da oluyor ve bu ambalaj tüketimini arttırıyor. İhracatın artması tabi ki kişi başı ambalaj tüketimini arttırıyor. Önümüzdeki 10 yılda da bu tüketimin artacağına inanıyoruz.
“GELİŞEN PAZARLARA ODAKLANMALIYIZ”
SORU: İhracat pazarlarına baktığımızda Türk Ambalaj Sanayi özellikle hangi bölgelerde daha çok ön plana çıkıyor? Özellikle bu yıl pandemide artan vaka şu an itibarıyla Euro bölgesini vuruyor dolayısıyla bu sizin ihracat performansınızı önümüzdeki süreçte nasıl etkiler?
Zeki SARIBEKİR: Avrupa’nın hemen yanında olduğumuz için en iyi pazarımız olarak görmek zorundayız. Özellikle bakın Green Deal mutabakatından dolayı daha da yakın olduğumuz için bunu fırsata çevirip Avrupa ihracatımızı arttırabiliriz. Bunun dışında gelişen pazarlar var. Biraz önce söylemiştim Afrika gelişiyor bu fırsatlara odaklanıp ihracatımızı arttırmamız lazım.
“HAMMADDE VE LOJİSTİK PROBLEMLERİ AŞARSAK ÇOK İYİ KONUMLARA GELİRİZ”
SORU: Son olarak dernek olarak bu konuda çalışmalarınız olacak mı?
Zeki SARIBEKİR: Tabi ki biz 30 yıllık bir derneğiz. Üyelerimizle bu ihracat pazarları hakkında konuşuyoruz. Ama bakın hammadde şu an en büyük sıkıntı. Ve önümüzdeki 6 ay büyük bir problem olarak kalacak. Tabi ki hammadde fiyatlarının bulunabilirliğinin düşmesi ve fiyatların artması bizim için şu anda en büyük tehdit. Ama fırsatlar çevre pazarlarıdır. Fırsatlar sonsuz hammaddemizi temin edebilirsek lojistik problemleri çözebilirsek çok iyi konumlara gelebileceğimize inanıyorum.
Haber : Batuhan GÜÇLÜ